20 juni 2025 - Bron: Nederland moet van Raad van Europa meer doen tegen geweld jeugdzorg
Reactie op het artikel over het Comité tegen Marteling:
Het is beschamend en ronduit mensonterend dat Nederland — een land dat zichzelf internationaal profileert als rechtstaat en voorvechter van kinderrechten — opnieuw door het Comité tegen Marteling van de Raad van Europa moet worden gewezen op structureel geweld tegen kinderen in gesloten jeugdzorginstellingen. Wat zegt het over onze samenleving dat pas na bezoek van een buitenlands comité wordt erkend dat “kinderen soms nog altijd op een pijnlijke en hardhandige manier worden vastgehouden, terwijl dat eigenlijk niet mag”?
We spreken hier niet over incidenten, maar over structureel gefaald toezicht, massale rechtsschendingen, en een instandhouding van geweld onder het mom van zorg. Als het Comité het al aandurft te stellen dat “er mogelijk sprake is van een schending van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens”, dan zijn we als samenleving moreel volledig afgegleden.
De jeugdzorginstellingen die werden bezocht — Harreveld, Leidschendam, Cadier en Keer — zijn geen uitzondering, maar symptomen van een ziek systeem waarin kwetsbare kinderen, vaak getraumatiseerd, worden opgesloten en geknakt onder het mom van veiligheid. Het feit dat “er verwarring is over de regels” omtrent vastpakken en vasthouden, is géén verzachtende omstandigheid, maar een keiharde aanklacht tegen het gebrek aan opleiding, toezicht en menselijkheid.
Hoe durven instellingen zich nog ‘zorginstelling’ te noemen wanneer kinderen worden onderworpen aan praktijken die volgens het Comité tegen Marteling in strijd zijn met mensenrechten? Waar zijn de inspecteurs, waar is de handhaving, waar is de wet?
En wat doet Nederland? Het kabinet zegt “met de aanbevelingen aan de slag te gaan.” Lege woorden. Ondertussen zijn diezelfde instellingen jarenlang gefinancierd met publiek geld terwijl ze kinderen mishandelden achter gesloten deuren. Waar is de juridische afrekening? Waar is de gerechtigheid voor die kinderen?
De verwijzing naar de ZIKOS-afdelingen, zoals beschreven door Jason Bhugwandass, is een schandvlek in de geschiedenis van de Nederlandse jeugdzorg. Dat deze afdelingen “onveilig waren voor kinderen die er verblijven” werd niet pas duidelijk na onderzoek van de inspectie, maar was al jaren bekend bij ouders, ervaringsdeskundigen, klokkenluiders en jongeren zelf. De inspectie bevestigde slechts wat iedereen met een geweten al wist: gesloten jeugdzorg is in de praktijk vaak niets anders dan een juridische doofpot van mishandeling.
Nederland heeft niet gefaald in controle. Nederland heeft gefaald in medemenselijkheid.
De Raad van Europa stelt nu voor om meer te inspecteren en een klachtenmechanisme op te tuigen. Prima, maar dat is symptoombestrijding. Wat nodig is, is een waarheidscommissie voor het jeugdzorggeweld, volledige openbaarheid van alle dossiers, herstelbetalingen aan slachtoffers, én strafrechtelijke vervolging van leidinggevenden die willens en wetens kinderen aan geweld hebben blootgesteld.
Want dit is geen jeugdzorg. Dit is systeemgeweld, en het moet worden gestopt.
