Het Recht van Gedupeerden om Zichzelf te Verdedigen
In Nederland worden veel ouders en kinderen geconfronteerd met onnodige uithuisplaatsingen en ondertoezichtstellingen (OTS) die worden opgelegd door de gemeente en jeugdzorginstellingen. Dit gebeurt vaak zonder voldoende waarheidsvinding, waarbij de feiten worden vertekend of onvoldoende onderzocht. Dit systeem heeft geleid tot talloze gezinnen die onterecht gescheiden zijn, met verstrekkende gevolgen voor hun welzijn en toekomst. Dit artikel legt uit hoe gedupeerden zonder advocaat gebruik kunnen maken van hun bestuursrechtelijke rechten om deze onrechtmatige beslissingen aan te vechten en schadevergoeding te eisen, en welke fouten zijn gemaakt door de betrokken instanties, waaronder de gemeente en de Raad voor de Kinderbescherming (Rvdk).
1. Bestuursrecht en Zelfverdediging: Gedupeerden Hebben Rechten
Het is belangrijk dat gedupeerden zich realiseren dat bestuursrecht hen de mogelijkheid biedt om zich te verdedigen zonder advocaat. In Nederland wordt het bestuursrecht beheerst door de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb), en het stelt burgers in staat om tegen onrechtmatige besluiten van overheidsinstanties op te treden, zoals de gemeente en jeugdzorginstellingen.
Een veel voorkomend misverstand is dat gedupeerden altijd een advocaat nodig hebben om in beroep te gaan tegen een beslissing van de jeugdzorg of de gemeente. Dit is niet het geval. Artikel 8:1 Awb stelt dat iedere burger het recht heeft om een bezwaar in te dienen tegen een besluit van een bestuursorgaan, zoals een gemeente. Als het bezwaar wordt afgewezen, kan men zelfs in beroep gaan bij de rechtbank zonder juridische vertegenwoordiging. Dit maakt bestuursrecht toegankelijk voor iedereen, ook zonder advocaat.
2. Het Verzoek om Besluit: Wat Te Doen Als Je Geen Besluit Krijgt
Als een instantie zoals de Rvdk geen beslissing neemt over een kwestie zoals uithuisplaatsing of ondertoezichtstelling, dan kunnen gedupeerden een verzoek om een besluit indienen. Wanneer een bestuursorgaan geen besluit neemt, kan dit zelf als besluit worden beschouwd. Dit stelt gedupeerden in staat om zonder bezwaar in beroep te gaan bij de rechtbank, wat vaak de enige manier is om onrechtmatige beslissingen snel aan te pakken.
3. Onzorgvuldige Besluitvorming: Fouten van de Gemeente en Jeugdzorginstellingen
De gemeente en de jeugdzorg zijn verantwoordelijk voor het welbevinden van kinderen en ouders. Maar helaas blijkt uit verschillende gevallen dat deze instanties vaak onzorgvuldig handelen bij het nemen van belangrijke beslissingen, zoals het uithuisplaatsen van kinderen.
Een significant probleem is de onvoldoende waarheidsvinding bij het nemen van besluiten. Vaak worden meldingen van basisscholen, buren of andere betrokkenen niet grondig onderzocht, waardoor er onterecht beslissingen worden genomen. In veel gevallen worden kinderen uit huis geplaatst op basis van vage of onvolledige informatie, zonder dat er daadwerkelijk gekeken wordt naar het welzijn van het kind en de situatie binnen het gezin.
In 2019 in Utrecht kwam een zaak aan het licht waarbij een kind zonder gerechtvaardigde reden uit huis werd geplaatst. De gemeente had geen zorgvuldig onderzoek uitgevoerd naar de feiten, en de jeugdzorginstantie had enkel onvolledige rapportages van de basisschool als basis genomen voor hun beslissing. De rechter oordeelde uiteindelijk dat de gemeente Utrecht haar verantwoordelijkheid niet had nageleefd. Het kind werd teruggeplaatst bij de ouders, en de gemeente werd aansprakelijk gesteld voor de schade die het veroorzaakte.
4. Bestuursrecht: Krachtige Acties Zonder Advocaat
Het bestuursrecht biedt gedupeerden zonder advocaat de mogelijkheid om een zaak aan te vechten. De gemeente is verantwoordelijk voor de besluiten die worden genomen binnen het jeugdzorgsysteem, en gedupeerden kunnen zelf besluiten aanvechten door bezwaar te maken tegen het besluit van jeugdzorg. Als de gemeente geen besluit neemt, kan het zelf als een besluit worden beschouwd, en kunnen gedupeerden direct in beroep gaan bij de rechtbank.
Dit biedt gedupeerden die geen financiële middelen hebben voor een advocaat de kans om hun recht op een eerlijk proces en gezinsleven te verdedigen. In de praktijk merken gedupeerden vaak dat advocaten niet altijd bereid zijn om te vechten voor hun rechten in jeugdzorgzaken, aangezien veel advocaten het systeem niet willen uitdagen. Dit versterkt de behoefte voor gedupeerden om te begrijpen dat ze zelf, via bestuursrechtelijke procedures, actie kunnen ondernemen en in veel gevallen onterecht genomen beslissingen kunnen aanvechten.
5. De Aansprakelijkheid van Gemeente en Jeugdzorg: Schadevergoeding voor Gedupeerden
Wanneer de gemeente of jeugdzorg een beslissing neemt die onterecht blijkt te zijn, kunnen gedupeerden aansprakelijkheid eisen voor de schade die wordt veroorzaakt. Schadevergoeding kan worden gevraagd voor de emotionele schade en psychologische gevolgen van de uithuisplaatsing. Artikel 6:162 van het Burgerlijk Wetboek maakt het mogelijk om schadevergoeding te eisen wanneer er sprake is van een onrechtmatige daad van een bestuursorgaan.
In een geval uit 2017 in Groningen werd de gemeente aansprakelijk gesteld voor de schade die werd veroorzaakt door onterecht genomen uithuisplaatsingen. De rechter besloot dat de gemeente in dit geval de verantwoordelijkheid voor zorgvuldig onderzoek niet had nageleefd, en gaf een schadevergoeding aan de gedupeerden. Deze zaak benadrukte het belang van zorgvuldigheid bij de besluitvorming van jeugdzorginstellingen en gemeente-autoriteiten.
6. Gedupeerden Moeten Zich Bewust Zijn van Hun Rechten
Het is van essentieel belang dat gedupeerden zich bewust zijn van hun bestuursrechtelijke rechten en dat ze weten dat zij zelf kunnen vechten tegen onrechtmatige besluiten. Bestuursrecht stelt hen in staat om een besluit aan te vechten, ook zonder de hulp van een advocaat. Dit maakt het systeem toegankelijker voor degenen die geen juridische bijstand kunnen betalen, en geeft hen de mogelijkheid om onrecht te bestrijden, zelfs als veel advocaten zich niet volledig inzetten voor de belangen van gedupeerden.
Een belangrijk aspect om te begrijpen is dat de gemeente en jeugdzorginstellingen verantwoordelijk zijn voor hun besluiten en de schade die ze veroorzaken. Wanneer zij een beslissing nemen die onterecht is, kunnen ze aansprakelijk worden gesteld voor de gevolgen en kan schadevergoeding worden geëist. Internationale verdragen, zoals het EVRM, kunnen ook worden ingeroepen als er sprake is van schendingen van de fundamentele rechten van kinderen en ouders.
Het bestuursrecht biedt dus een krachtige weg voor gedupeerden om onrechtmatige besluiten van de gemeente en jeugdzorg aan te vechten en hun rechten terug te eisen. Door gebruik te maken van de bestuursrechtelijke mogelijkheden, kunnen gedupeerden hun gezinsleven herstellen, schadevergoeding eisen en zorgen dat er zorgvuldiger wordt omgegaan met hun zaak door de betrokken instanties.
Conclusie:
Bestuursrecht biedt een krachtig middel voor gedupeerden die willen strijden tegen onrechtmatige besluiten van de gemeente en jeugdzorginstellingen. Door gebruik te maken van deze mogelijkheden kunnen ouders en kinderen zonder advocaat hun recht op een eerlijk proces en gezinsleven beschermen. Het is belangrijk dat gedupeerden zich bewust zijn van hun juridische rechten en dat ze hun bestuursrechtelijke stappen ondernemen om schadevergoeding en herstel van hun gezinsleven te eisen.
